Waarom plakt zonnebrandcrème?

‘Veel UV-filters, de ingrediënten in zonnebrandcrème die UV-licht absorberen, hebben een vettige, plakkerige, olieachtige structuur. Een grote hoeveelheid UV-filters, voor hogere SPF’s, zorgt dan ook vaak voor een meer ‘plakkerige’ structuur. Wateroplosbare filters hebben hier minder last van, en gelukkig wordt er veel onderzoek gedaan naar nieuwe type UV-filters. Door het aanpassen van de formulatie komen er dus meer niet plakkerige zonnebrandcrèmes op de markt.’

Moet je zonnebrandcrème na een jaar weggooien?

‘Zonnebrandcrème is niet onbeperkt houdbaar. Op de verpakking vind je een symbool van een open pot met daarin een cijfer. Dat cijfer geeft het aantal maanden weer dat een product na opening nog houdbaar is. UV-filters hebben een bepaalde fotostabiliteit, wat te maken heeft met de stabiliteit van zonnefilters onder invloed van (zon)licht. Een UV-filter moet dus voldoende fotostabiel zijn. De fotostabiliteit van alle zonnebrandproducten neemt af door de blootstelling aan zonlicht en hitte. Daarom wordt aangeraden om toch ieder jaar een nieuw zonnebrandproduct te kopen, aangezien we ze vaak laten liggen op warme plekken zoals het strand, de tuin of het terras.’

Maakt het uit of je een goedkope of dure zonnebrandcrème koopt?

‘Er is geen verschil tussen de SPF-bescherming van een dure of goedkope zonnebrandcrème. Deze moeten volgens de wetgeving even goed beschermen. 

 ‘Dure’ zonnebrandcremes kunnen bijvoorbeeld wel een fijnere textuur hebben, omdat er bij het formuleren van een fijnere structuur vaak hogere R&D-kosten gemaakt worden. Daarnaast kunnen duurdere zonnebrandcrèmes ook nog andere verzorgende ingrediënten of antioxidanten bevatten. Maar de bescherming is dus hetzelfde.’

Kun je zelf thuis zonnebrand maken?

‘Dit raad ik erg sterk af! Het formuleren van een zonnebrandcrème is complex, en ook al gebruik je dezelfde ingrediënten in dezelfde concentratie van een bepaalde zonnebrandcrème dan hoeft dit niet te betekenen dat dezelfde SPF-waarde gehaald wordt. Het formulatieproces bepaalt de uiteindelijke werking: Het is bijvoorbeeld erg belangrijk om een homogene verspreiding van UV-filters door de zonnebrandcrème te hebben, omdat deze anders niet overal op de huid even goed werkt. Deze homogeniteit is vaak alleen te bereiken met bepaalde apparatuur en niet met keukenmixers.

Daarnaast zijn er ook veel Do-it-yourself-recepten die bestaan uit plantaardige oliën. Deze oliën zijn geen officiële UV-filters en hebben ook te lage SPF waardes. Om huidveroudering en huidkanker te voorkomen, zou ik hier zelf niet mee aan de slag gaan.’

Heb je nog een tip over het gebruik van zonnebrandproducten?

‘Jazeker! Het grootse ‘probleem’ tijdens ons gebruik van zonnebrandcrème is dat we niet genoeg en niet vaak genoeg smeren.  Een SPF-claim is gebaseerd op een hoeveelheid van 2 mg/cm^2. Dit gebruiken we vaak bij lange na niet en dan daalt de waarde van de SPF. 

Zorg ervoor dat je ongeacht welke SPF je gebruikt - je kunt van een hogere factor niet minder smeren - om de twee uur smeert en een hoeveelheid neemt van een halve theelepel voor je gezicht, en een volle theelepel per arm en been.’

Heleen Kibbelaar is promovenda op het gebied van complexe vloeistoffen in de Soft Matter groep. In 2017 onderzocht ze de ontwikkeling van zonnebrandcrème voor mensen met albinisme in Togo, West-Afrika. Daarnaast legt ze de wetenschap achter cosmetica uit op Instagram, via @sciencemeetscosmetics.