Het instituut is opgericht om interdisciplinair onderzoek te bevorderen. De meeste opleidingen blijven binnen één vakgebied, onderzoeksfinanciering is vaak monodisciplinair en de evaluatie daarvan ook. Terwijl de meest prangende wetenschappelijke vragen juist kennis uit meerdere disciplines vergen, stelt Peter Sloot, hoogleraar Computational Science aan de UvA en wetenschappelijk directeur van het IAS. ‘Denk aan klimaatverandering, immigratieproblematiek en financiële crises. Dat zijn stuk voor stuk thema’s waar je met wetenschappers uit verschillende vakgebieden naar zou moeten kijken.’

Omslagpunten

Het IAS wordt gehuisvest aan de Oude Turfmarkt, onderdeel van de Binnenstadscampus, in Amsterdam en zal een selecte groep onderzoekers uit verschillende disciplines een onderzoeksplek bieden. Sloot: ‘Om interactie te stimuleren tussen bijvoorbeeld een bioloog, een socioloog en een econoom, kiezen we onderzoeksthema’s die in verschillende vakgebieden relevant zijn’. Als voorbeeld noemt Sloot omslagpunten, een van de thema’s waarmee het IAS van start gaat. Omslagpunten spelen een belangrijke rol in de sociologie, bijvoorbeeld bij regimewisselingen zoals de Arabische Lente, maar ook in de biologie, bij veranderingen in ecosystemen en bij faseovergangen in natuurkundige processen.  

In het IAS komen voltijds onderzoeksfellows te werken, van binnen en buiten de UvA. Daarnaast zijn er tien wetenschappers van verschillende faculteiten als associates in deeltijd aan het IAS verbonden.   

Nobelprijsweek

Sloot, co-directeur Anita Hardon (hoogleraar Antropologie van zorg en gezondheid) en de associates hebben grootse plannen voor het IAS. Naast de wisselende groep fellows zal het instituut een plek bieden aan gastonderzoekers, studenten met een Amsterdam Excellence Scholarship en eens per jaar wil Sloot een Nobelprijsweek organiseren. Daarin nodigt hij Nobelprijslaureaten uit om binnen het IAS te discussiëren over urgente interdisciplinaire vraagstukken, zoals de vraag hoe de energievoorziening van de toekomst eruit kan zien of hoe we toekomstige pandemieën het hoofd kunnen bieden. Daarnaast staan er denktanks, knowledge cafés en een summer school op het programma. Sloot: ‘Ik ben heel trots dat de UvA deze stap nu maakt, en ik heb er alle vertrouwen in dat we onze ambitieuze plannen gaan waarmaken met alle mensen die zich nu en in de toekomst aan het IAS verbinden’.

Het IAS heeft een Scientific Advisory Board, bestaande uit de wetenschappelijk directeur van het IAS in Princeton, Robbert Dijkgraaf, de voormalige president van de Europese onderzoeksraad, Helga Nowotny en de president van de Nanyang Technological University in Singapore, Bertil Andersson. Daarnaast ziet een Board of Trustees met onder meer burgemeester Eberhard van der Laan toe op het nieuwe IAS. Een feestelijke openingsbijeenkomst op 19 september met onder meer deze boardleden vormt het officiële startschot voor het instituut.