Voor de beste ervaring schakelt u JavaScript in en gebruikt u een moderne browser!
Je gebruikt een niet-ondersteunde browser. Deze site kan er anders uitzien dan je verwacht.
De Universiteit van Amsterdam (UvA) vierde op vrijdag 8 januari haar 384ste Dies Natalis (geboortedag). Rector magnificus prof. dr. Dymph van den Boom sprak in haar openingstoespraak 'Een academische lente' over Open Science. Vervolgens hield hoogleraar Henkjan Honing de Diesrede onder de titel 'Een aap met maatgevoel: op zoek naar de bouwstenen van muzikaliteit'. Informaticus Shih-Fu Chang en epigeneticus Andrew Feinberg ontvingen vervolgens het eredoctoraat van de UvA. De middag eindigde met de uitreiking van de prijs ‘UvA-Docent van het Jaar 2015'.
Bram Belloni
Fotograaf: Bram Belloni

In haar openingstoespraak ging Van den Boom in op de gevolgen van Open Science: een omwenteling in de wetenschap als gevolg van de brede toegang tot een sterk toegenomen hoeveelheid data. Open Science omvat open educational resources, open access, open peer review, open methodologie en open data en kan leiden tot nieuwe manieren van samenwerken, nieuwe methoden van onderzoek en een nieuwe relatie tussen wetenschap en maatschappij. Aan de hand van een aantal voorbeelden liet Van den Boom zien hoe Open Science het wetenschappelijke proces transformeert en nog verder zal bepalen in de komende jaren.

‘Een aap met maatgevoel’

In zijn Diesrede beschreef Honing, hoogleraar Cognitieve en Computationele Muziekwetenschap aan  de UvA, een zoektocht die pas recentelijk is gestart. Een zoektocht met als doel de vraag te beantwoorden wat muzikaliteit is of kan zijn, maar ook in hoeverre we muzikaliteit delen met andere dieren, om er zo achter te komen of muzikaliteit een biologische basis heeft. Lang niet alle wetenschappers zijn het daar over eens.

Muzikaliteit is volgens Honing 'de menselijke capaciteit muziek waar te nemen en te waarderen’, en dus niet zozeer of uitsluitend de kunst van het musiceren. Daarbij kan gedacht worden aan ‘relatief gehoor’ - het herkennen van een melodie, los van de precieze toonhoogte waarop die gezongen wordt - en ‘maatgevoel’ - het horen van regelmaat in een variërend ritme (noodzakelijk om samen muziek te kunnen maken). Het opmerkelijke is dat deze muzikale basisvaardigheden zich spontaan ontwikkelen bij baby’s en jonge kinderen. Het zou heel goed kunnen dat maatgevoel en relatief gehoor een fundamentele bijdrage leveren aan wat ons muzikale dieren maakt, betoogt Honing.

Eredoctoraten

Tijdens de Dies Natalis verleende de UvA eredoctoraten aan Shih-Fu Chang van Columbia University en Andrew Feinberg van Johns Hopkins University School of Medicine. 

Uva
Fotograaf: Wouter van der Wolk

Chang werd onderscheiden voor zijn vele baanbrekende bijdragen aan ons begrip van het digitale universum, met name als het gaat om beeld, taal en geluid.

Uva
Fotograaf: Wouter van der Wolk

Feinberg ontving het eredoctoraat vanwege zijn baanbrekende onderzoek in de humane epigenetica en epigenomics, in het bijzonder zijn bijdrage aan de ontrafeling van epigenetische processen die leiden tot kanker en andere ziekten.

Docent van het Jaar

Het programma werd afgesloten met de uitreiking van de prijs voor de beste UvA-Docent van het Jaar. Bas de Bruin, hoogleraar Bio-inspired sustainable catalysis, won de prijs. 

Uva
Fotograaf: Wouter van der Wolk

De overige genomineerden waren: Jan Tuinstra (Econometrie), Yaniv Hagbi (Hebreeuws), Frans Voorbraak (Medische informatiekunde), Don Weenink (Sociologie), Johan Legemaate (Gezondheidsrecht) en Greetje Renders (Tandheelkunde).